Jak można niewłaściwie zrozumieć Wolne Oprogramowanie

Błędne przekonania o wolnym oprogramowaniu, poprawione.

Rynek oprogramowania nie może kontynuować jeśli programiści nie dostają wypłaty

Worried woman

Zacznijmy od prostego faktu: programiści wolnego oprogramowania lubią dostawać wypłatę, wszystko co potrzebują kupić to obiad od czasu do czasu.

Kiedy wspominamy wolne oprogramowanie, mamy na myśl wolność nie cenę. Możesz zapłacić za wolne oprogramowanie (lub "otwarto źródłowe" oprogramowanie 1), które możesz badać, zmieniać i kopiować dowolnie.

Jak to działa? Możesz pomyśleć o takim sposobie: oprogramowanie to jedynie kod, kod to tylko matematyka. Kiedy spojrzysz na oprogramowanie jako użyteczną matematykę, złożony język, nie jak typową własność, nie ma powodu żeby ograniczać innych w jego użytkowaniu.

Tak jak matematyka (gdzie nikt nie przypisywałby sobie własności nad równaniem), oprogramowanie wymaga zaawansowanej wiedzy aby być dostosowane, ulepszane i poprawnie stosowane. Właśnie tutaj programiści zazwyczaj generują swoje zarobki: wielu klientów, głównie firm, są w stanie płacić za regularne aktualizacje bezpieczeństwa i ulepszenia oprogramowania.

Firmy zajmujące się wolnym oprogramowaniem zyskują z zdecentralizowanego systemy rozwoju z dużą ilością wolontariuszy. Zyski na rynku wolnego oprogramowania mogą być mniejsze niż w odpowiedniku własnościowym ale pod żadnym pozorem nie są pomijalne. Na końcu, indywidualni użytkownicy głównie korzystają z wolnego oprogramowania za darmo.

Wolne oprogramowanie nie ma zamiaru zabijać motywacji dla programistów. Chodzi o spojrzenie na kod jako wiedzę która nie powinna być ukryta przed użytkownikami. To działa z kilkoma innymi modelami biznesowymi, w których wiele firm już dobrze sobie radzi.

Innowacja jest zabita w wolnym oprogramowaniu

Popularnym poglądem jest taki, że jeśli każdy może kopiować pomysły, inniwacja jest blokowana.

Tak na prawde, wolność jest często kluczem do innowacyjnego i udanego oprogramowania.

  • Każdy może i jest zachęcany do pracy nad nim;
  • Wiele osób jest chętnych do brania udziału;
  • Nie ma potrzeby wymyślania nieczego na nowo, pomysły mogą być ulepszane bezpośrednio.

Oprogramowanie nie zastrzeżone wyróżnia się w wielu miejscach: popatrz, wumienimy kilka:

Oprogramowanie powinno po prostu działać

Każdy powinien dbać o to, czy jego oprogramowanie jest darmowe.

Wyobraź sobie kupowanie auta gdzie zaronione jest otwieranie maski. Nie ma znaczenia czy wiesz jak działa auto – chodzi o to że nikt nie będzie w stanie sprawdzić silnika. Jak możesz zaufać swojemu samochodowi, jeśli nie możesz sprawdzić czy jest solidne, że nie przecieka, że nie jest szkodliwe dla społeczeństwa czy środowiska?

Tak samo jest z oprogramowaniem – różnica jest tylko taka że kod robi o wiele więcej niż poruszanie auta. Oprogramowanie działa na naszych komputerach, telefonach, telewizorach, odtwarzaczach medialnych i wiele więcej, nosząc informacje i naszą kulturę.

Wolne oprogramowanie jest tak samo ważne jak wolność słowa, jak wolny rynek. Jeśli oprogramowanie jest wolne, użytkownicy mają nad nim kontrolę i wolność.

Dobre wieści są takie: wolne oprogramowanie także po prostu działa. A w rzeczywistości, często po prostu działa lepiej. włóż pendrive'a live USB GNU/Linux do swojego komputera i uruchom go, wypróbuj w pełni funkcjonalny, dobrze zorganizowany system, bez instalacji i oceń go sam.

Wolne oprogramowanie nie szanuje chronionego prawem autorskim i opatentowanego oprogramowania

Żeby odpowiedzieć na to poprawnie, musimy najpierw wytłumaczyć różnice między prawami autorskimi i patentami. Prawa autorskie to prawa nadane autorowi na jego/jej kreacje(na przykład tekst książki czy kod źródłowy programu). Patent z drugiej strony to kupiona, zarejestrowana ekskluzywna kontrola nad procesem, aplikacją lub pomysłem.

Prawa autorskie są bardzo ważne w wolnym oprogramowaniu. Jest to mechanizm ważny dla Ogólnej Licencji Publicznej GNU, który zapewnia że wolne oprogramowanie pozostaje wolne i że aututorom przypisuje się ich prace. Programy są chronione prawem autorskim bezwzględu na to czy są wolne czy zastrzeżone.

Każdy autor zastrzeżonego oprogramowania może łatwo sprawdzić czy jego prawa autorskie nie są naruszane w aplikacji wolnego oprogramowania, jako że kod źródłowy jest dostępny do przeczytania.

Patenty w oprogramowaniu z drugiej strony to koncept mocno kontrowersyjny. W skrócie: Nie ma czegoś takiego jak "opatentowane oprogramowanie". Przez rejestracje patentu jednakże ktoś może żądać własności nad procesem. Patent jest aplikowany do każdego oprogramowania które z niego korzysta, bezwzględu na to czy zastrzeżone czy wolne.

Patenty na oprogramowanie:

  • Są drogie i przyznawane tylko po wielu latach po aplikowaniu;
  • Są ograniczone geograficznie (patent nadany w Stanach Zjednoczonych jest bezwartościowy w Europie);
  • Mają długi czas życia (często 20 lat) w szybko zmieniającym się przemyśle;
  • Często stosowane są na całkowicie błache procesy.

Jako takie, żadko są używane by dawać korzyść innowatorom (w rzeczywistości, żadko są używane przez samych innowatorów).

Można bezpiecznie stwierdzić że Jakie kolwiek średniej wielkości oprogramowanie narusza patenty, w wielu krajach, bez znaczenia czy wolne czy nie.

Zależnie od możliwości trzymającej firmy aby pokrywać duże koszty prawnicze albo żeby odpłacić inne groźby patentowe, należności i restrykcje mogą być zastosowane na tych patentach.

Przeczytaj więcej:

Wolne oprogramowanie jest jak komunizm

Wspierający ten argument przekonują że nie może być prywatnej własności z wolnym (lub "otwarto źródłowym" 1) oprogramowaniem. Odpowiedzmy na to przykładem.

Wyobraźmy sobie że możesz kożystać z aplikacji która jest wolnym oprogramowaniem, w domu i w swojej firmie. Znajdziesz świetny sposób by je ulepszyć, więc teraz z twoją zmodyfikowaną wersją, twój komputer działa lepiej a twoje fabryki działają dwukrotnie szybciej!

Ta zmodyfikowana wersja jest twoją własną wersją. Nie jesteś zobligowany żeby komuś o niej powiedzieć ani nie musisz dzielić się żadnymi zyskami z jej używania. Po prostu wykożystujesz swoje prawo i modyfikujesz wolne oprogramowanie.

Czego licencja wolnego oprogramowania wymaga to, to że jeśli redystrybuujesz to oprogramowanie, musisz zachować je wolnym. Co oznacza że jeśli sprzedajesz płyty CD ze swoim oprogramowaniem lub pozwalasz ludziom używać go poza swoim domem lub firmą, wtedy musisz:

  • Albo dać wszystkim takie same prawa jakie miałeś kiedy otrzymałeś oryginalne oprogramowanie, czyli prawo do badania, modyfikacji i redystrybucji twojej zmodyfikowanej wersji;
  • Albo zrobić oryginalne oprogramowanie i twój sekretny dodatek w pełni osobne(to jest, twój dodatek powinien nie zawierać rzadnej oryginalnej pracy).

Więc w zasadzie masz więcej "własności" nad wolnym oprogramowaniem niż nad zastrzeżonym – gdzie programista decyduje o wszystim co możesz a czego nie możesz robić z oprogramowaniem.

Wolne oprogramowanie nie ma nic wspólnego z systemem politycznym. Możesz kożystać z wolnego oprogramowania na zastrzeżonym oprogramowaniu tak dobrze jak i odwrotnie. Licencja wolnego oprogramowania jest po prostu legalnym, etycznym kontraktem między programistą a użytkownikiem.

Wolne oprogramowanie nie może być bezpieczne

Argument zazwyczaj mówi że jak kod źródłowy wolnego oprogramowania jest dostępny to jest mniejsze prawdopodobieństwo że będzie bezpieczny.

W skrócie: Większość serwerów działa na wolnym oprogramowaniu. Są to główne sieciowe komputery trzymające wrażliwe i tajne informace takie jak twoje dane bankowe czy tajemnice handlowe.

Dokładniejszą odpowiedzią jest taka, dostępność kodu źródłowego jest gwarancją bezpieczeństwa, nie jego słabością. Wolność oprogramowania zapewnia że jest sprawdzane, testowane i ulepszane przeż bardzo dużą społeczność. Dobry zamek jest bezpieczny ponieważ technologia użyta do jego zaprojektowania jest otwarta, pomomo tego jedynie posiadacz klucza może go otworzyć. Tak samo jest z oprogramowaniem.

Potrzebujesz przykładów? Spójrz na PrzeglądarkeFirefox , na Serwer HTTP Apache, na Serwer Nginx, na Serwer email Dovecot, na agenta email Exim, na system szyfrowania OpenPGP , czy na system operacyjny OpenBSD . A także nie ma spyware i wirusów pod GNU/Linux.

Jestem sam z wolnym oprogramowaniem

Wcale nie.

  • Jeśli szukasz dobrej dokumentacji i forum ze wsparciem aby ci asystowały, jest mnówstwo dostępnych dla wolnego ("otwarto źródłowego") oprogramowania.
    Każda dystrybucja GNU/Linux ma swoją społeczność (na przykład Ask Ubuntu czy Ask Fedora), lecz są też ogólne pomocne społeczności GNU/Linux, takie jak Unix & Linux Stack Exchange.
  • Jest wiele kanałów dystkusji czasu rzeczywistego dla społeczności wolnego oprogramowania. IRC czy Internet Relay Chat jest oparty na tekście komunikator czasu rzeczywistego. Możesz przprowadzać konwersacje z wieloma ludźmi w otwartym kanale lub rozmawiać prywatnie jeden na jeden. Główne dystrybucje GNU/Linux mają swoje dedykowane kanały IRC gdzie znajdziesz użytkowników i deweloperów którzy chętnie odpowiedzą na twoje pytania. Tutaj możesz znaleźć kanały dystrybucji które polecamy:
  • Wszystkie największe dystrybucje GNU/Linux oferują pomoc – za darmo – na listach mailingowych:
  • Jeśli potrzebujesz kogoś do kogo możesz zadzwonić o każdej porze aby ci pomógł, firmy stojące za większością dystrybucji oferują komercyjne wsparcie: spójrz Konsultanci Debian, Komercyjne wsparcie Ubuntu, lub Red Hat Enterprise Linux dla przykłady.


  1. ^ a b Co nazywamy "Wolnym Oprogramowaniem" tutaj często jest nazywane "Otwarto Źródłowym Oprogramowaniem". W praktyce wymagania są identyczne, jednakże ponieżważ stwierdzenie "Otwarte" nie przynosi na myśl wolności to mija się z celem. Przeczytaj nasz wpis w FAQ: Czy "Otwarto Źródłowe Oprogramowanie" i "Wolne Oprogramowanie" są tym samym?.