Sıkça sorulan sorular
GNU/Linux hakkındaki sayfamız temel bilgileri kapsar. Daha çoğunu merak ediyorsanız bu SSS listesinin size yardımcı olacağını umuyoruz.
Genel Sorular
"GNU/Linux" ile "Linux" arasında bir fark var mı?
Durmadan bir birine, bir diğerine göndermede bulunuyorsunuz. Bunu aralarında bir fark olduğu için mi yapıyorsunuz?
Linux aslında, GNU sisteminin (teknik terimle çekirdek ya da kernel denilen) esas bileşenlerinden biridir. Günümüzde kullanıcıların kullandığı sistemi doğru adlandırmak için "GNU/Linux dağıtımı" ibaresini kullanmak daha doğrudur.
Pratikte "Linux" ismi daha fazla biliniyor ve bugün herkes tüm sisteme kısaca "Linux" diyor. Bu da pek çok karışıklığa yol açıyor.
Sistemi GNU/Linux olarak adlandırmak teknik olarak daha anlamlıdır (son kullanıcılar çok sayıda "GNU" ve biraz "Linux" kullanırlar). fakat felsefi olarak: Özgür Yazılım hareketinin gücü ve hızı GNU projesi ile başlamış ve halen sürmektedir.
Sistemi Linux olarak adlandırmak çoğu kez Windows'un yeryüzündeki tek şey olduğuna inanan bilgisayar kullanıcıları için daha kullanışlı ve çekici.
Karışıklığı önlemek için, GNU yazılımını ve Linux çekirdeğini içeren işletim sistemi dağıtımlarına atıfta bulunmak için "GNU/Linux" kullanıyoruz. GNU kısmı olmadan "Linux" kullandığımızda, çekirdeği kastediyoruz.
Ve bu yazılımın GNU ile ne ilgisi var?
Richard Stallman GNU'yu tasarlamaya başladığında, kullanılan ana sistem tescilli olan Unix idi. GNU işlevi Olarak Unix'e benzer işlevselliği (ve uyumlu) olduğundan, ancak özgür yazılım, GNU'nun Unix Değil anlamına gelen GNU terimini icat etti. özyinelemeli kısaltması. Bu tür bir mizahtan hoşlanıyorsanız, GNU Hurd ne anlama geldiğine göz atın.
Linux tescilli bir marka mıdır?
Evet. Linux® adı altında herhangi bir yazılım satamazsınız. Ticari marka, Linux Marka Enstitüsüne aittir.
Özgür işletim sistemi olarak yalnız GNU/Linux mu var?
Hayır. GNU/Linux, en yaygın olarak kullanılan özgür sistemdir; bununla birlikte bir dizi başka sistemler de vardır.
Bunlara UNIX türevleri dahildir, FreeBSD, NetBSD, OpenBSD, BeOS kopyası Haiku OS, Windows NT kopyası ReactOS, DOS kopyası FreeDOS, ve Syllable bunlardan yalnızca birkaçıdır.
macOS bir GNU/Linux dağıtımı mıdır?
Hayır. macOS'ta birkaç özgür yazılım bileşeni vardır ve teknik olarak GNU/Linux sistemlerine benzer. Fakat tamamı sahipli yazılımdır: Windows hakkındaki sorunların tümü bunun için de geçerlidir.
Özgür yazılımı anlamak
"Açık Kaynak" ile "Özgür Yazılım" aynı şey midir?
Evet ve hayır. Teknik olarak, açık kaynak programlarının büyük çoğunluğu özgür yazılımdır ve bunun tersi de geçerlidir.
Felsefe açısından işler oldukça farklıdır. "Açık kaynak" terimi, "özgür yazılımı" daha çekici hale getirmek için icat edildi, destekçileri açık kaynak yazılımı yazılım yapmanın daha iyi bir yolu olarak görürler.
"Özgür yazılım" teriminin destekçileri, özgürlüğü yalnızca yazılımın yapılma biçimine değil, değer verirler ve bu nedenle "açık kaynak" teriminin noktayı kaçırdığını iddia ederler.
Hangi terimi kullanacağınız, yazılım vizyonunuza bağlıdır.
Neden bazı GNU/Linux dağıtımları satılıyor, ücretsiz verilmiyor?
Bazı web siteleri aslında GNU/Linux dağıtımlarını satıyor. Öyleyse neden "özgür ve ücretsiz" diye yazıyorsunuz?
Özgür yazılım kavramı, fiyata değil, özgürlüğe atıfta bulunur. Kopyalama, inceleme, değiştirme ve özgür yazılımı başkasına verme özgürlüğüne sahipsiniz.
Özgür yazılım geliştiren çoğu şirket, yazılımın kendisi yerine yazılımlarının etrafında hizmet satarak para kazanıyor. Bu bazen her şeyi bir paket olarak satarak yapılır: müşteri CD, kitap ve destek sözleşmesini aynı anda satın alır. Yazılım hala özgürlüklerinizi garanti edebilir.
Daha fazla:
Neden bazı GNU/Linux dağıtımları tamamen özgür değildir?
Bazı GNU/Linux dağıtımları ücretsiz olarak kullanılabilir, ancak kısıtlayıcı yazılım içerir. Neden böyle?
Özgür olmayan yazılımın dahil edilmesiyle ilgili genel olarak üç tür politika vardır:
- Bazı GNU/Linux dağıtıcıları, donanım işlevselliğini sağlamak için özgür olmayan yazılımlara izin verir. Bunun nedeni, NVidia gibi bazı donanım üreticilerinin müşterilerinin özgürlüklerini önemsememeleri ve yalnızca kısıtlayıcı ürün yazılımı ve sürücüleri yayınlamalarıdır (Broadcom gibi bazıları hiçbir şey yayınlamaz). Bunlar hiçbir ücret ödemeden (ücretsizdir) ancak kısıtlayıcı lisanslar altında mevcuttur. Ubuntu ve Fedora gibi dağıtımlar, donanım uyumluluğunu artırmak için bu tür bileşenleri dahil ederler.
- Bazı GNU/Linux dağıtımcıları yazılım özgürlüğünden ödün vermez ve dağıtımlarının tamamen özgür olmasını sağlar. Debian için durum böyledir (gerçi özgür olmayan yazılım gerekirse kurulabilir).
- Bazı GNU/Linux dağıtımcıları, özgür ve kısıtlayıcı yazılımları ayrım yapmadan bir araya getirir. Bu tür dağıtımcılar, kullanıcıların özgürlüklerini düşünmelerini istemezler ve bunun yerine, yalnızca ürünlerinin teknik yeteneklerini tanıtırlar. Bu tür dağıtımları kullanmak, Windows kullanmaktan çok daha iyi değildir. Özgürlüğünüze değer veriyoruz ve dikkatlice seçmenizi tavsiye ediyoruz!
Mac OS özgür bir işletim sistemi mi?
Windows'tan kaçınmanın tüm nedenleri macOS için geçerli mi?
Mac kullananların geneli Windows ile bütünleşmiş kısıtlamalardan muaf olduklarına inanır. Maalesef böyle bir durum yok.
macOS, özgür yazılım olan bazı düşük seviyeli bileşenlere sahiptir; ve Apple, müşteri bağımlılığına daha az enerji harcıyor (BootCamp gibi bazı önemli çabalarla).
Bununla birlikte, son kullanıcı, mülkiyet lisansı nedeniyle hala temelde kısıtlanmıştır –, macOS'u her amaçla kullanamaz, kopyalayamaz, inceleyemez, değiştiremez veya yeniden dağıtamaz.
Ne mutlu ki, bu özgürlükler çok önemli olduğu için, popüler GNU/Linux dağıtımlarını (Ubuntu gibi) Mac bilgisayarlarda çalıştırmak mümkündür.
GNU/Linux kullanıcıları yasa dışı indirmeler yapan kullanıcılar değil mi?
GNU/Linux program kırma, "korsanlık" ve yasadışı indirme siteleriyle ilgili değil mi?
Hayır. Bunu nerede okuduysanız veya duyduysanız, görüşlerinizi güncellemelisiniz. GNU/Linux, bu tür şeylerden tamamen farklıdır. İster bunları yapmak isteyin, ister akıllı, yasal indirmeleri tercih edin, GNU/Linux Windows kadar iyi çalışacaktır. Maalesef gangsterleri arabalarının markasına göre tanımlayamazsınız; aynı şey işletim sistemleri için de geçerlidir.
GNU/Linux, dünyadaki tüm bilgisayarların yalnızca bir şirketin sahipli ürünlerini çalıştırması fikrinden hoşlanmayan insanlar tarafından yapılmıştır. Bunda kesinlikle yanlış bir şey yok!
Daha fazla ayrıntıyı Özgür Yazılım Ne Değildir? adresinde bulabilirsiniz.
GNU/Linux bir çeşit komünizm mi?
"Her şey özgür olmalı" ve "Kimse hiçbir şeye sahip değil" kulağa biraz korkutucu geliyor. GNU/Linux ve GPL anarşistler veya komünistler için bir şey midir?
GNU/Linux'un politik bir sistemle hiçbir ilgisi yoktur ve herkes – politik görüşleri ne olursa olsun – onu kullanabilir. Bunu "Özgür Yazılım Ne Değildir?" makalemizde basitçe açıkladık.
GNU/Linux Kurulumu
GNU/Linux bilgisayarlara önceden kurulu olarak geliyor mu?
Evet, öyle. LinuxPreloaded.com bu amaç için özel olarak GNU/Linux masaüstleri ve dizüstü bilgisayarlar satan satıcıları listeleyen bir web sitesi oluşturmuşlardır.
GNU/Linux kullanmak içinyeni donanım satın almanıngerekli olmadığınıunutmayın!
GNU/Linux'u kendi dilimde kullanabilir miyim?
evet. önerdiğimiz dağıtımlar gibi tüm ana dağıtımların tümü ana dillerde mevcuttur ve birçok klavye türü için desteğe sahiptir.
Windows'un aksine, tüm diller her kurulum CD'sinde bulunur, bu nedenle yalnızca bilgisayarınızdaki dili değiştirmek için başka bir tam sürüm indirmenize (veya ücretini ödemenize!) Gerek yoktur.
Bilgisayarıma GNU/Linux kurmam yasal mıdır?
Üzerinde parlak bir Windows çıkartması var! Acaba Windows'u silmeme veya GNU/Linux ile birlikte kullanmama izin verilir mi?
Evet, kesinlikle. Bilgisayarınız olması koşuluyla tamamen yasaldır!
Üzerindeki çıkartma yalnızca bir pazarlama yöntemidir ve yasal değeri yoktur. Kendi donanımımızda hangi yazılımı çalıştıracağımızı seçmenintemel bir hak olduğuna inanıyoruz.
Aslında bu hak DRM ve Trusted Computing gibi şeylerin yükselişiyle tehdit edilmektedir. Daha fazla bilgi için " Özgür bir toplum için harekete geç " makalemizi okuyun.
GNU/Linux'u çalıştırmak için yeni bir bilgisayar satın almam gerekiyor mu?
Kesinlikle hayır. Kendi bilgisayarınızda güle oynaya çalışacaktır.
Endişelenebileceğiniz tek şey, grafik kartları gibi çok yeni özel donanımları kullanmaktır. Aksi takdirde, hemen hemen tüm GNU/Linux dağıtımları normal PC'lerde (genellikle "i386" veya "x86" bilgisayarlar olarak adlandırılır), 64 bit işlemcili bilgisayarlar ve Apple Mac bilgisayarlarda çalışabilir. Windows yerine veya Windows ile birlikte GNU/Linux'u bilgisayarınıza nasıl kurabileceğinizi okuyun.
GNU/Linux kullanımı
Microsoft Office, GNU/Linux üzerinde çalışır mı?
Hayır. Microsoft Office'i GNU/Linux'a uyarlamak teknik olarak mümkündür, ancak Microsoft, Office kullanıcılarının işletim sistemlerini seçmelerine izin vermeye istekli değildir.
Bununla birlikte, eksiksiz, özgür, güvenilir bir ofis paketi mevcuttur: LibreOffice. Veya yakın kuzeni olan Apache OpenOffice seçebilirsiniz. Her ikisi de mevcut tüm ofis dosyalarınızı MS-Word, MS-Excel ve MS-PowerPoint biçimlerini mutlu bir şekilde kullanacaklardır ve gerçekten özgürdürler (hem özgürlük hem de fiyat olarak). Ve hem Windows ve hem de GNU/Linux üzerinde çalışırlar.
DVD ve MP3'lerimi GNU/Linux altında oynatabilir miyim?
Bu soruya basit bir yanıt verilebilir"evet", ancak bu, gerçeğin yalnızca yarısıdır.
MP3 biçiminin patent durumu nedeniyle pek çok GNU/Linux dağıtımı MP3 oynatma yazılımını içermez. Bu patent sorunları kullanıcıyı doğrudan etkilemez, bu nedenle çoğu dağıtım, MP3 desteğinin kurulumdan sonra İnternet üzerinden kurulmasını oldukça kolaylaştırarak, ticari olmayan kullanım için MP3 dosyalarının yasal bir şekilde oynatılmasını mümkün kılar.
DVD'ler ise daha zor bir durumdur. Hepsi değilse de çoğu DVD " CSS " adlı bir sistem kullanılarak şifrelenir. DVD videolarının şifresini çözebilen,
libdvdcss
adında yaygın olarak desteklenen bir özgür yazılım vardır. Ancak, DVD'lerinizdeki kısıtlamayı aşmak, ABD ve Avrupa Birliği dahil dünyanın birçok yerinde yasa dışıdır.DVD'lerinizi
libdvdcss
öğesinin yasa dışı olduğu durumlarda GNU/Linux'ta oynatmak için yasal bir çözüm vardır. Fluendo şirketi, bu amaç için web sitelerinden satın alınabilecek (ücretsiz olmayan) bir uygulama geliştirmiştir.Çoğu ev yapımı olan şifrelenmemiş DVD'ler, yalnızca ücretsiz yazılımla mükemmel şekilde çalışır.
Web'de daha fazlası:
Popüler 3D oyunları GNU/Linux altında oynayabilir miyim?
Hem evet, hem hayır. Quake serisi, Dota, Counter-Strike, Tomb Raider, Portal, Left 4 Dead gibi oyunların ve daha pek çoğunun GNU/Linux sürümleri vardır. Ayrıca, GNU/Linux için birçok yüksek kaliteli oyun satan iyi bir çevrimiçi oyun dağıtım platformu seçkisi de vardır:
En popüler oyunlar, ne yazık ki, yalnızca Windows'ta ve bazen macOS'ta çalışır. Bazı Windows oyunları, GNU/Linux üzerinde Wine veya kullanıcı için hoş olmayan bir çaba gerektiren özgür olmayan çeşidi olan CrossOver ile çalıştırılabilir. Wine'da çalıştığı bilinen oyunların bir listesi için oyun veri tabanlarına bakın. Ayrıca, GNU/Linux'ta Windows oyunlarını oynamayı Steam'de Oynat düğmesine basmak kadar basit hale getirmek için Steam Play ile bütünleştirilmiş Valve Software tarafından yayınlanan bir araç olan Proton da var. Proton üzerinde çalıştığı bilinen oyunların bir listesi için oyun veri tabanlarına bakın.
GNU/Linux üzerinde anti-virüs yazılımı kurmalı mıyım?
Kısaca cevaplamak gerekirse: Hayır. Kök kullanıcı (veya eşdeğeri) olarak oturum açtığınızda güvenilmeyen yürütülebilir dosyaları çalıştırmazsanız, dünyadaki tüm "virüs denetleyicileri" en iyi ihtimalle gereksiz olacaktır; en kötü ihtimalle, düpedüz zararlı. "Düşmanca" yürütülebilir dosyalar (virüsler dahil), GNU/Linux dünyasında neredeyse bulunamazlar – ve ona karşı gerçek bir tehdit oluşturmazlar – çünkü süper kullanıcı yetkisine sahip değiller ve GNU/Linux yöneticileri nadiren süper kullanıcı olarak güvenilmeyen yürütülebilir dosyaları çalıştıracak kadar aptal olurlar ve çünkü GNU/Linux kullanıcılarının ayrıcalıklı çalıştırılabilir dosyalar için geleneksel ve tavsiye edilen kaynakları paranoyak düzeyde incelemeden geçerler (böylece herhangi bir yetkisiz değişiklik tespit edilir ve giderilir).
Uzun bir şekilde cevaplamak gerekirse: Yine de hayır. Bir GNU/Linux sistemindeki herhangi bir program, virüsler dahil, yalnızca onu çalıştıran kullanıcının yapabildiğini yapabilir. Gerçek kullanıcıların sisteme zarar vermesine izin verilmez (sadece bir süper kullanıcı hesabı bunu yapabilir), bu yüzden çalıştırdıkları programlar da bunu yapamaz.
Bu konuda daha fazla ayrıntı için GNU/Linux virüsleri SSS bakın.
Diğer sorular?
Burada ele alınmayan bir sorunuz varsa, size yardımcı olacak birçok topluluk var. " Daha fazla " bölümümüz, sormak için doğru yeri bulmanıza yardımcı olacaktır.
Henüz yanıtlamadığımız sık sorulan bir soruyu düşünebiliyorsanız, bize bildirin veya bir sorun bildirin .